نخبگان پشتون، حرکتی ضد گفتمان دارند

نوشتهء شما علمی و دارای منطقی قوی است، من شیوهء نظر شما را مقبول و پسندیده یافتم، به نقد نوشتهء شما نمی پردازم، چه اینکه چارچوب بحث در نوشتهء شما عقلانی است، لذا لزومی نیست روی مسایل تاریخی وارد بحث شویم، اگر بحثی هم صورت بگیرد باید در چارچوبی علمی باشد، که فعلاً جایش اینجا نیست. لذا بهتر است دوستان محترم در مورد این اسطور های تاریخی دست به تحقیقات علمی دقیق بزنند تا کلی گویی هایی که در نزد اهل تحقیق شبهه بر انگیز می نماید، مثلاً در مورد ملالی میوند، این شبهه وجود دارد، و شک در این موارد بیشتر به بعضی کارهای غیر علمی جناب عبدالحی حبیبی بر می گردد، وی با کشف ناگهانی پته خزانه، بی اینکه از نظر علمی روی آن کار شود، اهمیت خود را به عنوان یک تاریخ نگار صادق زیر سوال برد، و حتی پته خزانه به عنوان نشانهء برای تاریخ سازی و جعل عمدی تاریخ در میان اهل نظر تبدیل شده است. برای ما شهروندان افغانستان، یک نکته باید مبرز شده باشد که هیچ کدام به تنهایی نمی توانیم با اتکا به اسطوره های یکهء قوم خود، چیزی به نام هویت افغانستانی را به وجود آوریم، پشتون می تواند ایجاد هویت افغانی نماید، و ازبک ازبکی، و هزاره هویت هزاره گی، و تاجیک هویت تاجیکی، اما هر کدام اینها در انزوا، و در نفی دیگری شکل خواهد گرفت. هویت مشترکی که هویت ملی ما را تشکیل دهد، باید آمیزهء از واقعیت چند فرهنگی، و اسطوره های کثیر القومی ما باشد، تا هر کسی خود را درآینهء آن ببینید. در غیر آن، کسی قادر نخواهد بود هویت خود را به عنوان هویت ملی تعمیم دهد، و یا آن را بزور به دیگران بقبولاند، همین یک نکته، یعنی اینکه هویت ملی ما چیست و چگونه باید شکل بگیرد همواره موضوعی بوده است که برادران پشتون به آن از زاویهء ملی نیندیشیده اند، و گفتگو در این زمینه را، با متهم کردن دیگر شهروندان به خیانت، وطن فروشی،جدایی طلبی، عامل و جاسوس بیگانه، و ... نفی کرده اند. تنها پاسخی که از جانب برادران پشتون به گفتمان هویت ملی در کشور داده شده است، هم از سوی نجبگان فکری، و هم سیاسی، همان است که گفته آمد. اما واقعیت این است که در کشور ما جدایی طلبی وجود ندارد. حتی اندیشهء چنین خواستی در میان هیچ قومی مطرح نشده و تئوریزه هم نشده است، اما بیایید با خود صادق باشیم، این وضع تا کی دوام خواهد کرد؟

شما به عنوان انسانی اهل تحقیق و اندیشه فکر نمی کنید مودلی را که آقای سیستانی در تحقیقات تاریخی، و در عکس العمل در مقابل بعضی مسایل روز برگزیده اند، مودلی است کهنه و نا کار آمد؟ آنها ضد گفتمان، یعنی ضد نقش معنادار رفتارها و ایده های اجتماعی در زندگی سیاسی هستند. سیستمهای معانی، یا همان گفتمانها (discourses) فهم مردم از نقش خود در جامعه را شکل می دهند و بر فعالیت های سیاسی آنها تاثیر می گذارند. گفتمانها به معنی ایدئولوژی ها به معنای کلاسیک آن نیست، گفتمانها رفتار سیاسی و اجتماعی شهروندان، تشکیل نهادها و سازمانهای سیاسی یا مدنی را در بر می گیرد، اما در ضد گفتمان، همهء این ها عامل یا جاسوس بیگانه، جدایی طلب، جنگ سالار، ناقض حقوق بشر و ... هستند. برای اثبات چنین مامولی، آقای سیستانی "گادی" یکه تازی را سوار، و از هزینهء زرادخانهء قومی پیش برندهء ماموریت ایجاد و تشدید ضدیت های اجتماعی است. ضدیت کی ایجاد می شود؟ زمانی که شرایط برای یک نوع هویت( اینجا هویت کثیرالقومی) کامل و مثبت توسط بخشی از جامعه و گروه ها امری غیر ممکن تلقی شود. به گمان ، سیستانی یا کسانی که چون وی می اندیشند، مانع ایجاد چنان هویت کامل و کثیرالقومی هستند.

اما مهم این است که این شرایط، یعنی ضدیت های اجتماعی حدوثی و نتیجهء مراحل گذار هستند، ما در دورانی قرار داریم که هویت های ما سرگردان است، هنوز هویت ملی شکل نگرفته است، اگر این هویت های سرگردان زبان مشترکی نیابند، بحران در کشور دوام خواهد نمود، و ما نه قادر به تشکیل دولت ملی خواهیم بود، نه هویت ملی ای شکل خواهد گرفت.

بدین سان عده ای برای آقای سیستانی دست می زنند، عده ای ناسزایش می گویند، و عده ای به وی می خندند. ما هم می خندیم، تا در بازی وی شریک نشده باشیم، اما متاسفانه عده ای از زبان خود وی استفاده می کنند. لابد برای اینها هم عده ای دست می زنند، عده ای ناسزا می گویند، و عده ای می خندند، و شاید هم عده ای مثل آقای سیستانی و جناب معروفی دنبال "تفنگ دهان پر" هم می گردند!

هرگونه که باشد، تحولات اجتماعی راه خویش را می رود، ما در دورانی زندگی می کنیم که تمامیت خواهی به سختی قادر با ادامهء حیات است. در افغانستان نیز این اندیشه،یعنی مدافعان نظم کهن در حال نزع هستند.

گستاخی های خانم فرشته حضرتی دربرابر آقای سيستانی قابل توجيه نیست

14 دسامبر 04:02, نويسنده: شبیر"کاکر"

از بخش سخنگاه کابل پرس^?

بنده این جوابیه مختصررا ابتدا به پورتال افغان حرمن گسیل داشته ام. ازآنجائیکه مقاله خانم فرشته درچندین سایت منتشر شده من نیزلازم دانستم که درهردو سایت کابل پرس وپورتال افغان جرمن به چرندیات خانم محترمه پاسخ ارائه کنم وسوالهای را ازایشان مطرح سازم.

درسايتهای کابلپرس وخاوران ويکتعداد سايتهای ديگر مقاله راجع به اسطوره وتاريخ نگاری وجعل اسطوره ها .ازخامه خانم فرشته حضرتی توجه مرا بخودجلب کرد درمجموع برداشت من ازنوشته ايشان اين است که پشتونها به فقرفرهنگی دچاربوده وتاکنون هم اين فقرفرهنگی رنج ميبرند تاريخ نگاران پشتون خصوصا عبدالحی حبيبی جعال تاريخ است. کتاب "پته خزانه" جعلی است جنگ های تاريخی ودفاعی افغانها دربرابر انگليس واقعيت ندارد واگرواقعيت هم داشته باشد زمينه ساز آن بارهم پشتونها هستند. طالبان ومحمدگل خان مهمند هردوبه يک سويه دشمن فرهنگ مردمان غيرپشتونی بوده اند وسرکوب بغاوت بخش ازهزاره ها توسط اميرعبدالرحمن خان نسل کشی تمامی هزاره ها بوده وهمچنان حملات احمدشاه ابدالی به هند خصلت تمدن ستيزانه داشته است من يقين دارم که اين خانم تازه کار جديدا وارد عرصهء نويسنده گی وسياست شده ودارد تازه تمرين نويسنده گی ميکند چنان مينمايد که پشت صحنه های تياترکسان ديگری قراردارند که بنابه قول شاعرهرچه استاذ ازل گفت ميگويم به خانم محترمه طرزگفتاررا می آموزند درغير آن من تاکنون نديده ام که حتی مبتدی ترين شاگردان رشتهء تاريخ وجامعه شناسی درمورد پيچيده ترين مسايل جامعه شناسی وتاريخ اينچنين سيکسرانه برخورد نموده واحکام جزمی صادرکنند شايد برای خانم محترم بهتر آن بود که بدون نفی اسطوره های تاريخی يک ملت چنان می نوشت که از آن بوی نفرت وتحقير عليه قوم بخصوص احساس نميشد وبخاطر تکميل معلومات خويش ازديگران طالب رهنمايی ميشد تا ديگران به کمکش می شتافتند آنوقت ميشد بدون توسل جستن به کلمات موهن وتحقير آميزچندسطری را روی صفحات انترنتی به . زيور نشرآرائيد اين روش علمی درتمام دنيا بحيث يک اصل قبول شده مورد تائيد همهء دانشمندان قرار دارد توصيه من به خانم محترمه اين است که قبل ازنوشتن راجع به يک موضوع بايد نخست معلومات خويش را درباره همان موضوع به پايه اکمال رسانيده بعد به قلم وکاغذ رو آورند. بعدازآنکه چندين ورق کاغذ را سياه کرد دوباره چندين بار همان نوشته را بخواند وببيند که نواقص املائی وانشائی درآن وجود دارد ويانه سپس به کببورد وکامپيتوتر دست برد بازهم کوشش کند که غلطی های انشائی وغيره را تاجائيکه وسع وطاقتش ايجاب ميکند اصلاح کند بعدا آنر ا غرض نشر به هرسايتيکه ميخواهد بفرستد اين روش معمول درنوشته های علمی وتحقيقی است .درغير آن ا بسااوقات چنان واقع ميشود که کلمات وعبارات ساختگی و وام گرفته ازديگران سبب خجالتی انسان ميشود خدمت آن خانم محترمه عرض بايد کرد که سوژه ومحتوای نوشته هايش تاکنون ازنوشته افغانستان درآتش انديشه های فاشيزم گرفته تانوشتهء نيمه تائيديه اش درباره مقالهء مسعود جان قيام ومقالهءاخيرش راجع به تاريخنگاری وحعل .اسطوره ها سوژه های جديد برای خواننده گان نيست چه بسا که نوشته های ديگران اندرين باب يعنی نفی اسطوره های ملت پشتون وانتقاد ازسنت های قبيلوی وغيره قبل از .خانم فرشته حضرتی بمراتب زيرکانه تروحرفوی ترنوشته شده است زيرکانه تربه اين معنی که آن نوشته ها علی الرغم کراهيت ونفرت ايکه ازحاکمان پشتون داشته اند اما هيچگاه احمدشاه ابدالی را بنيانگذار فاشيزم نخوانده اند زيرا هيچ وجه مشترک ميان فاشيزم قومی وعملکرد های احمدشاه ابدالی بعنوان بنيانگذار واساسگذار اولين دولت افغانها درتاريخ وجود ندارد. ازاينکه ديگران درين باره زياد حرف زده اند من خواستم بصورت ايجاز از آن بعنوان نمونه يادکنم وبيشترازين نميخواهم درآن مورد سخن را بدارازا بکشانم صرف خواستم که به خانم بگويم که بايد ايشان معلومات خويش را ازنظر تاريخی درمورد اشخاص تاريخی تکميل نموده بعدا به صدور احکام قطعی مبادرت ورزند درغير آن روش کنونی ايشان مقبول خاطر اهل تحقيق قرارندارد . ابتدا ميخواهم چند پرسش را ازخانم محترمه مطرح نموده وبعد نظرياتم را را جع بموضوعات مطروحه بنويسم آيا شما معنای اسطوره را ميدانيد وياخير؟ فرق بين اسطوره ها وحماسه ها درچی است؟ اسطوره های جعلی و واقعی ازهم چه فرق دارند؟

دربين سه تن ازشخصيت های تاريخی عبدالخالق هزاره ، سردار داود وداکترنجيب الله کداميک ازنظرشما اسطوره است؟

آيا شما به شمال افغانستان باموترسفرکرده ايد يانه؟ اگرسفرکرده ايد درقسمت های نارسيده به خنجان به منطقهء بنام قبرکلينر برخورده ايد يانه؟ واگر برخورده ايد ميتوانيد بگوئيد که قبرکلينر متعلق به کی است؟ چرا آنرا قبر کلينرميگويند؟ آن کلينر خودش کی بود مربوط کدام خانواده يا فاميل بود؟ چرا به اسطوره تبديل شده است؟ شما چند درصد به زبان پشتو آشنائی داريد؟ چقدر قادرهستيد که به اين زبان تکلم ويا کتابت نمائيد کدام آثارادبی پشتو را مطالعه کرده ايد؟ چقدر به اختلافات لهجوی وديالکتيک اين زبان آشنائی داريد؟ البته هرکدام اين سوال ها شاخه ه ا ..وبرگهای زيادی دارند اما من به همين اختصار اکتفا ميکنم ديگراينکه يادآوری حماسه های تاريخی پشتو چرا بسترساز عقب مانده گی تاريخی جامعه پنداشته شود؟ . جنگ ميوند و وجود تاريخی ملالی ميوندی يکی از پرسشهای را خانم حضرتی مطرح کرده که خانم ملالی مربوط کدام قبيلهء پشتون است وچرا تا کنون با نام قبيله :اش درتاريخ ذکر نگرديده بايد خدمت شان عرض شود که ازنظراين قلم هم جنگ ميوند يک واقعيت انکارناپذير تاريخی است وهم وجود خانم جوان کوچی بنام ملالی کسيکه آن لندی مشهور را سروده است وبرای غازيان ومجاهدان آب ونان تهيه ميکرد همهء آن حوادث يک واقعيت است نه جعل ..تاريخی زيرا درقندهار ازقديم الايام تنها اقوام درانی مانند بارکزی و اچکزی وعليزی غيره وغلجائی ها مثل هوتک وتوخی سليمانخيل وغيره سکونت ندارد بلکه مطابق نوشتهء آقای سيستانی خوگيانی ها جعتائی ها عرب ها کشميريها وغيره اقوام خورد وکوچک ديگر درحومه های قندهار مسکن گزين بوده اند. اقليت خوگيانی تاهمين اکنون درقندهار وجود دارد .که حالا خودرا قندهاری ميشمارند بدون شک که ملالی شهيد مربوط قبيله خوگيانی بوده واکنون قبرش نيز موجود است چگونگی سرايش شعردرهنگام جنگ خانم حضرتی اين سوال را مطرح کرده که شعرچگونه سروده شده وبعد چی کسی آنرا يادداشت کرده وآيا در آنزمان آنقدر ميرزاها وباسوادان کافی وجود داشت که آن اشعاررا بنويسند ،خدمت خانم بايدعرض شود که درفرهنگ مردمی پشتونها(فولکلور) سرايش لندی يا به اصطلاح دوبيتی ها سابقه بس طولانی دارد. خصوصا دربين خانمها. . اين دوبيتی های مردمی که بنام لندی ياد ميشود اصلا شاعر مشخص نداشته وندارد هيچگونه پيش شرط مثل باسواد بودن شاعر .ودانستن قواعد شعری وغيره نيز درآن وضع نشده است عموما لندی ها به شيوه کلاسيک سماعی ازيک نسل به نسل ديگر انتقال پيدا ميکند درعصرحاضر که عصر نوشتن وخواندن است خيليها کوشش دارند که ضرب المثل های عاميانه ولندی هارا جمع آوری نموده و از آن کتاب تاليف کنند ...که شايد مقبول خاطر خانم فرشته قرار نگيرد وآنرا نيز مثل پته خزانه جعلی وا نمود کند من اميدوارم که خانم حضرتی به پرسشهای بنده پاسخ ارائه فرموده واين را نيزخدمت شان عرض کنم که خلط نمودن حوادث تاريخی وارتباط دادن هرحادثه به يکديگر چه ازنظرزمانی وچه ازنظر مکانی نه کارعلمی است ونه هم منطقی