شرایط ایجاد قوای مسلح

موقعیت جغرافیائی وجیو پولیتیک کشور عزیز ما افغا نستان بگونه ای است که درطول تاریخ توجه جدی همه جهانیان به خصوص کشور کشایان شرقی و غربی رابخود جلب نموده است . درقرون استعماری کشور کشا یان بزرگ به این کشورهجوم برده اما براساس رشادت ،دلیری وپایمردی مردم این سرزمین بعد ازمدت به آرما نها وآرزو های غیرمشروع شان نارسیده این سرزمین را ترک نموده برگشتند که بیشترینها با تحمل تلفات زیادی هم مواجه شدند, مانند بریتانیای کبیریکه آفتاب درقلمروشان غروبی نداشت ولی درسه دوره از این کشور نا امید وکاملا سرکوب شده بیرون شدند. قا بل یادآوری میدانم که بیشترین افتخارات بخاطر حصول وحفظ استقلال وایجاد عظمـــــت در این خـــطه محصول جسارت وقربانیهای مردم افغانستان بوده چون معرکه ها در عصری بوده که دران زمان درافغانستان کدام اردوی منظم ,مستحکم ومجهزی وجود نداشته که جوابگوی متعرضین وکشور کشایان بسیار مسلح ومجهز آن عصربوده باشد و بتوانند مطمئیناء ازحریم مقد س کشور بدون همکاری وهمنوائی مردم افغانستان دفاع نمایند.قوای مسلح واردو بشکل بسیار ابتدائی خود بوده واین مردم افغانستان بوده که درصورت بروز مشکلات وهجوم بیگانگان همه وقته در پهلوی نظام آنوقت برای دفع وترد دشمنان بیشترآماده شده وبشکل دسته بندی های قومی,محلی ,منطقوی وملی ومردمی مرتب و با سردادن یک نداازجانب مسئولان آنزمان همه هم آهنگ بخاطردفاع درچوکات گروپ بندی های مسلح تنظیم شده دین خویش را در برابر وطن ادامی نمودند ودرقرون اخیر که اردوی نسبی ونیم بندی هم بوجود آمد,توانائی مقابله با بزرگترین کشورکشایان مستعمره جو را نداشته باز هم متوصل به بازوی توانا وبا اراده مردم میشدند ودرتاریخ کشور ما بعضا اینطور هم شده که قوای مسلح یا اردوتصادفا توسط رهبران وسردمداران دولتی وحکومتی معامله گرودست نشانده بوضعیت پسیف وبلا تکلیفی نگهداشته شده اما بعد ازچندی مردم قهرمان افغانستان واقعیتها رادرک نموده دلیرانه وجانبازانه داخل معرکه شده وکشور را ازمعامله ونابودی نجات داده اند. برای وضوح بیشتر این ادعا بهتر خواهند بودتا نگاهی مختصری به تاریخ پرافتخار کشورخود جنگ اول افغان وانگلیس نمائیم:(درسال 1254هجری قمری مطابق 1833میلادی جنگ بین افغانستان وانگلیس در بخش جنوبی دره هلمند امروز روی داد دوست محمدخان که در کا بل خودرا درچنبره توطئه ها ودسایس گرفتاردید, ناگزیر به تبعید درهند تن درداد نیروهای انگلیسی درکا بل مستقرشدند وشاه شجاع نیزبرحکومت کابل دست یافت ,هم شاه شجاع وهم انگلیسی ها درنیافته بودند که مردم اورانه به عنوان شاه بلکه حتی به عنوان رئیس یک قبیله هم نمی پذیرند. نیروهای انگلیسی از شاه شجاع حمایت کردند وبزودی خودرا درحلقه ای محاصره ای افغانها ی وطن پرست یافتند,جنگجویان افغان از هرسوبرانگلیسها حمله نمودند ,ومحاصره را روزتاروزتنگترساختند. در ژانویه 1257هجری قمری مطابق 1836میلادی انگلیسها اعلام نمودند که حاضرند کابل راتخلیه کنند. رهبران کابل (طرفداران انگلیس) اعلام نمودند که آنها بدون آسیب خودرا به هندخواهند رساند, واین تضمین رهبران کابل خشم افغانهارا بیشتر برانگیخت ,زیرا که آنها این رهبران را به رسمیت نمی شناختند . ستون نیروهای انگلیسی از4500مردجنگی باعده ای زن وکودک , خدمه وسایر همراهان لشکر( 12,500 )نفری درمیان برف سنگین وسرمای شد ید زمستان کا بل را ترک کردند ) ولی سلامت هم به هند نرسیدند. واقعا کشور دروضعیت دچارشده بود که قوای مسلح ودرکل بقایای نظام امیردوست محمد خان درگرومعامله وسردرگمی قرارگرفته بود اما سرانجام مردم افغانستان تصمیم خودرا گرفتند .ولی قابل افسوس براین است که پاداش این همه قربانیها در پس فردای پیروزی برای مردم ما چه بوده ؟ جواب نه تنها هیچ بلکه رنج و عذاب متداوم ومحروم از همه حقوق وآزادیهای فردی واجتما عی که تاکنون که قرن بیست ویکم است ملموس ومشهود است چون یک برنامه منظم ,عادلانه وازقبل تنظیم شده ویک ستراتیژی مردم سالار وجودنداشت که بعد ازسقوط متجاوزین- نظام جدیدو فاتح یکجا بامردم خویش مطابق بیک قانون دموکراتیک سیستم عادلانه رابا پشتوانه مردم خود ایجاد می نمودند بازهم کشورمورد دستخوش حکامان یکه تاز ,معامله گران وچپاولگران قرارمیگرفتند مثال بسیار بارزدیگر که هنوز دراذهان مردم ما باقیست دوران آخر خلقیها وپرچمیهای (زمان مرحوم داکتر نجیب الله)بودند داکتر نجیب اگرواقعا قدرت را برای خود ورفقای خود میخواست سالها میتوانست رژیم را به نفع خویش حفظ نمایند ودفاع هم میتوانستند چنانچه دفاع کردند وبرای اوبسیار ساده بودند که با عده ای مخالفان داخل حکومت خود نیز بگونه ای کنار آمده وبدون ملاحظ منافع مردم وکشور خودرا به چوکی میخکوب می نمودند مگر نه تنها این کار را نکرد بلکه دربرابر هرطرح وپلان اشتباه آمیز ومغرضانه مقاومت کردند همیشه ازمصالحه ملی وخطرات خلای قدرت ومضرات آن به منافع کشورنگرانی داشتند همان بود که بدون کدام مقاومت ولجاجت بشکل مسالمت آمیز ازقدرت کنار رفت اما پس ازآن سرنوشت کشور ومنافع افغانستان به کجا کشانیده شد ومردم افغانستان ازهفت ثورو ازهشت ثور(14 سال جهاد) چه پاداش گرفتند . لازم دانسته میشود اینکه همپای دیموکراسی که تاکنون صرف توافق وفیصله روی کاغذ بیش نیست توجه گردد که درعمل تحقق یابد چونکه برای تحقق آن هنوز کدام تضمینی هم وجود ندارند که تضمین آن عبارت از تطبیق قانون اساسی کشور ما است زیرا درقانون اساسی همه ارزشهائیکه تا کنون مردم ما ازآن محروم بودندتسجیل شده است مانند:احترام ورعایت حقوق بشر,احترام ورعایت حقوق زن وکودک , حقوق شهروندی , مصئونیت ازهرگونه تعرض وتجاوز,ایجاد زمینه های کار واشتغال ,ایجاد ومهیا نمودن زمینه های تعلیمات وتحصیلات ,محو کشت وقاچاق مواد مخدر ,ازبین بردن فساد,رشوت ,اختلاص وزورگوی وغیره میباشد .واز وظیفه هرآرگان معتبر دولتی(حکومت وقوه اجرائیه ,پارلمان یاقوه مقنینه وعدلیه ) کشور است که با النوبه گام های موثر را برای استواری وپایداری این ارزشها,بخصوص این دیموکراسی نوپا بردارند. آنچه که موفقیت قطعی وموثریت عملی را دارامیباشد ایجاد امنیت ,صلح وثبات وآرامش درسطح کشور است زیرا درفضای امنیت :قانونیت وعدالت تضمینی پیدا کرده میتواند ومنظوراز این نوشته هم همین است یعنی ایجاد ارزشیکه دارندگی لیاقت ,شایستگی ابهت ,قداست , عظمت و بزرگی این پدیده تازه مهمان (دیموکراسی ) را داشته باشد وآن عبارت از ایجـــاد یک قوای مسلح قوی ومنضبط بالخاصه اردوی منظم و مستحکم وفراقومی می باشد اردوی مجهز,مسلح, وطن دوست مردم دوست ,دشمن ستیز ودشمن شکن باشد اردو وپلیسیکه ترکیب آنرا افرادوعناصر آگاه ,متخصص وتجربه کار تشکیل بدهند اردو وپولیسیکه افراد آن درست بدانند که برای که میجنگند ,بخاطر چه می جنگند وبچه انگیزه کشته وشهید میشوند اردو-وقوای مسلح ازترکیب جنایت کاران ,معتادین,قاچاقچیان ,راهزنان پدرومادرآزاران باید جداء بپرهیزند ومصئون نگهداشته شوندزیرا چنین ترکیب حیثیت وعزت مردم شریف افغانستان را خدشه دارمیسازند وعظمت کشور عزیز مارا پائین میآورند . دور از واقعیت نخواهد بود اگر بگوئیم که اردو وپلیس موجود اینک که آغاز سال 2014 است بنام اردوی ملی وپلیس ملی افغا نستان است اما بواقعیت چنین نیست . قوای مسلح موجودرا با درد فراوان باید اذعان نمود که قوای مسلح قومی , تنظیمی ,سمتی ومنطقوی ,زبانی ومذ هبی و مصلحتی تشکیل میدهند, نه بواقعیت اردوی ملی وپلیس ملی . گرچه به کررات درمحافل اززبان رده های بلند پا یه کلمات شا یسته سالاری برده شده اما درعمل تعیین و تقرر سطح با لا تر افرادمانند جنرالان ,معینان وسطح روئسا وقوماندانان درقوای مسلح موجودبرگرفته ازهدایات،پیشنهادات واستشاره ای رهبران تنظیمها ,از سران قوم ,ازفلان رهبر مذهبی ,از آن شرکت دار از این تجار ویا از آن وزیرو معین خواسته میشود تقرر براساس لیاقت ,تخصص,تجربه ,شایستگی ووفاداری بوطن ومردم صورت نمیگیرند. بنا ء رئیس ,قوماندان ,جنرال ,معیین ووزیردروزارت های دفاع ,وزارت امورداخله وریاست عمومی امنیت ملی تا آخر مدیون این و آن باید بوده باشند که ایشانرا منصوب ومقرر نموده است, نه پابند قانون ومقررات نظامی دولتی درانصورت مادونان وزیردستان آنها چگونه تربیت وپرورش خواهند دید. قوای مسلح زمانی بهترین حافظان قانون اساسی ,دیموکراسی ,منا فع ملی وتمامیت ارضی وامانت دار افتخارات تاریخی مردم خویش شده میتوانند که از چنبره ای خفقان آور موجود رها ئی یافته وبتوانند با مورال واراده مستقل خود چون عقابان بلند پرواز,آسمان وزمین مقدس خود را محا کمه وضعیت نموده وپلان های حراست از ارزشهای یادشده را طرح ریزی بکنند. درین کشور پراُگنده وجنگ زده قوای مسلحی بکار است که صاحب اراده خود باشند,اعتماد وپشتوانه ای مردمی راباخودداشته باشند درپروسه عملیاتها کلتور ,فرهنگ,عنعنات ومقدسات مردم را کاملا مراعات ودرنظرداشته با شند , دراک از قوانین ومقررات خود ش باشد نه کسان دیگر ,طراح پلان ها وپالیسی های خودش باشد وجواب ده دربرابر قانون ,دربرابرمردم وبمقابل مسئولین بلند پایه ای دولت از اجراآت وعملیاتهای خویش هم خودشان باید باشد . واین آروزو زمان براورده شد نی است که : قوای مسلح شایسته وبا پشتبانی مردم ایجاد شده باشد نه از اشخاص و افراد و اقوام .

تصور براین نشود که گویا قصد مذمت ونا رضایتی از تنظیمهای جهادی , شخصیتها ,افراد ومقامات که درتقرر افراد قوای مسلح موجود نقشی داشته است میباشد ،اگرمقام معرفی کننده کدام توقع وطمع شخصی وتنظیمی ازافرادی را که معرفی کرده نداشته باشد وبالای آن فشار وتحکم اراده نکنند وجنرال یارئیس معرفی شده ومقررشده هم کدام احساس فشارو دیکته بعض اهداف ومقاصد را ازجانب آقای معرفی کننده لمس نکنند وخودرا بصورت یک عنصر مستقل،ملی وصاحب اراده احساس نماید هیچ اشکالی ندارد درحالیکه بسیار بمشاهده رسیده که افراد معرفی ومقررشده که طبق خواست واراده ومطالبات رهبر خود کارنکرده ویانتوانسته مورد تهدید،مذمت،نکوهش وخشم رهبرخود قرارگرفته اند. ازجانب دیگر هدف مهم دیگر انست که ایجاد وحدت نظرات ,همآهنگی وتوافق های خاص روی تصامیم و چرخشهای تاکتیکی - نظامی واستراتیژیکی واحد نظامی ویا عملکردهای برق آساتحت یک قومانده واحد ،کاری بس مشکلی است و درآنصورت قوای مسلح از داشتن انضباط , دسپلین آهنین , تطبیق وتحقق اصولنا مه ها ورسیدن به پیروزیهای برق آسا فرسخهاراه بدورومحروم خواهند ماند چون اذهان لیدرشیپ ها واداره کنند گان قوای مسلح بهر شاخه منقسم اند .مثال بسیار مشخص دراین مورد اینست که : هیچکسی در افغانستان این ادعارا کرده نمیتوانند ونه ثبوتی به سادگی داده میتوانند که تمام رهبران چه جهادی,چه کمونستها ویابرادران ازغرب آمده ای دموکراتها، همه وهمه نسبت به کشور,مردم ومنافع ملی افغانستان ازابتداء وازفطرت خائنین بودندهرگز چنین نبوده ونیستند، بلکه هرکدام طبق ظرفیتها,برداشتها,مفکوره ها,نقاط نظرات وآیدیالهای خودخیروفلاح ورشد وترقی کشورمشترک مانرا میخواستند اما اثرات منفی ناشی از اختلاف مفکوره ها ونقاط نظرات وبعضا اشتباهات هم بودند که قدرت تحمل پذیری شان نسبت به همدیگردراین کشور متاسفانه عقب نگهداشته شده وسنتی بسیارکم وضعیف بوده وروی بسیار اختلافات جزئی بجای اینکه ازطریق مجالس دیا لوکها وطروق سیاسی حل وفصل نمایند متوصل به برخورد، زورگوئی و حتی محو فزیکی همدیگر شدند , فاجعه بارآوردند ,کشوررا بیک میدان بزکشی و مورد تاخت وتاز هرمغرزدیگر قراردادند. بناءاگربا قوای مسلح موجود بازهم چنین برخورد صورت بگیرد(مداخله,دست درازی,دیکته مسایل,تحکم وزورگوئی) به هیچ نتیجه دلخواه نخواهم رسید اردو وقوای مسلح باردیگر به بزمیدان بزکشی مبدل خواهند شد . بلی درسطح نظر نیک دهی ,مشوره دهی واعتراض وانتقاد ازبروز بعض خطاها واشتباهات ارایه ای استقامتهای کاری درست ،راهنمائیها ی سالم وسازنده درعملکردهای قوای مسلح بسیار ممد ومفید تمام خواهندشد.

وضعیت موجود پاکستان مثال دیگری مدعای ما است: پاکستان همین اکنون بمراتب با لاتر ازمشکلات مارا دارند فوج باآی اس آی وپلیس شان توافق نظرچه که اختلاف شدید باهم دارند وهرارگان امنیتی شان درمیان خود نیز ده ها مسایل مفکوروی ,عقیدتی ,قومی وسمتی ومذهبی دارند وقوای مسلح شان بارهبری موجود مشکل دارند ودرکل قوای مسلحشان بااحزاب موجود پاکستان وحکومت ملکی مشکل دارند ،احزاب وتنظیم ها بین شان چقدر اختلافات شدید موجود است ،چقدر تشنجات قومی ومذهبی باقصاوت عمل میکنند افراطیون چقدر قدرتمند میباشد وغیره .وامااینکه اثرات تخریبی شان دربیرون کمتر قابل لمس دیده میشود سیستم شان هنوزپا برجا است و قوای مسلح شان دست نخورده باقیست و مثل قوای مسلح ما کاملا مضمحل نشده تجهیزات وتاسیسات شان به تاراج نرفته, صرف رهبران شان تبادله شده ولی اگرسیستم شکننده شد ویاشکست ،درانصورت آینده خطرناکتر ازما به استقبال شان خواهد آمد واگربموقع تدابیر پیش گیرنده اتخاذ ننمایند اثرات منفی فاجعه منطقه را فراخواهند گرفت,همسایه ای دیگرما ایران: مشکلات فراوان درمیان سپاه پاسداران ,ارتش وپلیس شان وجود دارند اختلافات شدید میان رهبران شان موجود است اماچون مردم ایران بارهبران شان بسیارمحتاطانه عمل میکنند چیزی ازخرابیها کمتر دیده میشوند سی سال وضعیتیکه بالای کشورما تحمیل شد بیست سال اگربالای هریک ازهمسایه های ما وارد شودانسان انسانراخواهندبلعید. درتمام کشورهاازجمله به افغانستان ما ستون فقرات نظام را قوای مسلح آن(اردو،پلیس وامنیت ملی) تشکیل میدهد ازهمین سبب توجه جدی ودلسوزانه دراین بخش باید مبذول گردد.

بناء چه موضوعات وتدابیرباید درنظر گرفته شود تاقوای مسلح ایدآل ما بپا استاد شود:

طوریکه دیده شد از سپتمبر 2011عودت نیروهای ناتو بخصوص قوتهای ایالات متحده امریکا از افغانستان آغاز گردید ند وتا 2014مسئولیتهای امنیتی بدوش قوای مسلح افغانستان گذاشته شود درانصورت بدون داشتن قوای ملسح که درفوق از آن تذکر بعمل آمد امکان موفقیت وپیروزی غیرممکن به نظر میرسند چنانچه که وضعیت بیش از ده ساله ای کشور برای کشورهای ذید خل غربی درامورافغانستان وپیمان ناتو وبرای رهبری ومردم کشورعزیزما به اثبات رسانیدند که قوای مسلح افغا نستان به چه کمبودیها مواجه بوده وبه کدام امکانات وظرفیتها نیاز بیشتر دارند , بخصوص درموجودیت کشمکشها وچالشهای منطقوی واختلاف نظرات شرق و غرب روی منافع خود شان که افغانستان محراق آنرا تشکیل میدهد ازیکطرف و درمنطقه نگرانی ها ودست درازیهای کشورها ی همسایگان ما از جانب دیگر شکنندگی وضعیت وبی ثباتی را بیشتر به تصویر میکشا نند. واز همین اکنون تدابیر پیش گیرنده بسیارجدی دقیق ,کارشناسانه ,مدبرانه ودلسوزانه باید گرفته شوند.